STANOWISKO MPiPS
Z 19 SIERPNIA 2015 R.
W SPRAWIE LICZENIA TERMINÓW UPŁYWU OKRESÓW
WYPOWIEDZENIA
Terminy
upływu (końcowe) okresów wypowiedzenia obejmujących tydzień lub miesiąc albo
ich wielokrotność określa art. 30 § 21 kodeksu pracy. W myśl niego
okresy te kończą się (i tym samym stosunek pracy ustaje) odpowiednio w sobotę
lub w ostatnim dniu miesiąca.
Kodeks
pracy nie zawiera natomiast regulacji wskazujących daty, od których okresy
wypowiedzenia rozpoczynają swój bieg. Pomocne w tym zakresie może być
orzecznictwo Sądu Najwyższego. Obecnie dominuje w nim pogląd, w myśl którego
rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia następuje od daty złożenia przez stronę
(pracodawcę lub pracownika) drugiej stronie stosunku pracy oświadczenia woli o wypowiedzeniu
umowy o pracę. Przy czym przepisy kodeksu pracy nie określają, kiedy
oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę zostaje uznane za skutecznie
złożone. W związku z powyższym w tym zakresie – poprzez art. 300 k.p. –
odpowiednio stosuje się art. 61 kodeksu cywilnego. Pozwala to na przyjęcie, iż
oświadczenie woli o wypowiedzeniu umowy o pracę uznaje się za skutecznie
złożone drugiej stronie (adresatowi) z chwilą, gdy dotarło do adresata w taki
sposób, że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią.
Prezentowany
pogląd znajduje odzwierciedlenie np. w wyroku Sądu Najwyższego z 12 lipca 2012
r. (II PK 300/11), w którym SN stwierdził, że okresy wypowiedzenia nie mają
charakteru okresów sztywnych. Do przedłużenia okresu wypowiedzenia dochodzi z
mocy przepisów o terminach wypowiedzenia, gdy pracodawca złoży oświadczenie
woli w innym dniu niż sobota lub ostatni dzień miesiąca (art. 30 § 21
k.p.).
Podobnie
w wyroku z 26 kwietnia 2011 r. (II PK 302/10) SN przyjął, że „ustawowe okresy
wypowiedzenia mają charakter okresów minimalnych, z tym, że w granicach
wyznaczonych w art. 18 k.p. dopuszczalna jest również ich zmiana, nie tyko
przez skrócenie, ale i poprzez wydłużenie. Jeśli ustawodawca łączy pewne skutki
prawne z okresem wypowiedzenia (np. art. 37, art. 60, art. 1671
k.p.), należy przez to rozumieć okres od dnia złożenia oświadczenia woli o wypowiedzeniu
do dnia rozwiązania umowy o pracę, choćby faktycznie był on dłuższy niż okres
wypowiedzenia określony w art. 36 § 1 k.p.”. Najnowsze orzecznictwo Sądu
Najwyższego stoi zatem na stanowisku, że okresy wypowiedzenia nie mają „sztywnego”
charakteru, lecz są w istocie okresami minimalnymi, a rozpoczęcie biegu okresu
wypowiedzenia następuje z chwilą dotarcia oświadczenia woli o wypowiedzeniu
umowy o pracę do adresata w taki sposób, że miał on możliwość zapoznania się z
jego treścią.
Departament
Prawa Pracy podziela przedstawiony pogląd prezentowany w orzecznictwie Sądu
Najwyższego. Warto również nadmienić, że to stanowisko SN jest także zbieżne ze
stanowiskiem Głównego Inspektoratu Państwowej Inspekcji Pracy, z którym
departament przeprowadził konsultację w tej sprawie.
Biorąc
powyższe pod uwagę, w ocenie departamentu, okresem wypowiedzenia, w którym
pracownikowi przysługuje np. zwolnienie na poszukiwanie pracy (art. 37 k.p.),
czy w którym pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego bez
jego zgody (art. 1671 k.p.), jest okres rozpoczynający swój bieg od skutecznego
złożenia pracownikowi przez pracodawcę oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy
o pracę i kończący się w ustawowo określonych terminach (tj. odpowiednio w
sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca). Natomiast połowę okresu wypowiedzenia,
do którego pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia
zaproponowanych warunków pracy i/lub płacy w przypadku ich wypowiedzenia przez
pracodawcę na podstawie art. 42 § 3 k.p. (wypowiedzenie zmieniające), wyznacza
moment przypadający w połowie okresu liczonego od złożenia przez pracodawcę
oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym do upływu (końcowej daty) okresu wypowiedzenia,
który przypada odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca.
Jednocześnie
departament informuje, że Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej nie jest
uprawnione do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa, a
wyrażane przez departament poglądy prawne nie są wiążące dla stron stosunku
pracy, organów uprawnionych do nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy
oraz sądów.
(Rzeczpospolita, Praca i ZUS z 3 września
2015 r., str. D3)